Ladakh là một vùng đất linh thiêng, nơi mà Phật giáo đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống của người dân Leh và Ladakh bản địa.
Những lá cờ Lungta rực rỡ màu sắc, những tòa bảo tháp trắng vôi, bầu không khí thoang thoảng hương thơm từ cây bách xù, các nhà sư mặc áo choàng đỏ cùng những người già đi quanh các tu viện Ladakh và bảo tháp là hình ảnh bạn sẽ bắt gặp.
Cũng không có gì quá ngạc nhiên khi bắt gặp hình ảnh các tu viện ở trong ngôi làng và các khu định cư ở Ladakh. Tu viện hay gompas (có nghĩa là “nơi vắng vẻ” trong tiếng Ladakhi) là hình ảnh thu nhỏ của Phật giáo trong vùng, đặc biệt là ở quận Leh.
Gompas là trung tâm của nơi thờ cúng, và các nhà sư hoặc Lạt ma thực hiện nhiệm vụ của họ theo thói quen cổ xưa mà không quan tâm đến các vấn đề thế tục xung quanh họ. Các tu viện thường được xây dựng trên một sườn đồi nhìn ra làng hoặc thị trấn.
Nếu không có các bảo tháp (chorten ở Ladakhi), tường mani (những bức tường dài với những lời cầu nguyện được chạm khắc trên đá) và những lá cờ Lungta nhiều màu bay phấp phới trên đỉnh của các tòa nhà, tu viện thường bị nhầm với pháo đài do những bức tường đồ sộ, những tòa nhà bề thế và vị trí hẻo lánh nơi chúng được xây dựng.
Một số gompas ở Ladakh có niên đại từ thế kỷ 11 đứng sừng sững và mạnh mẽ về vinh quang trước đây của nó.
Tìm hiểu thêm về: Kinh nghiệm du lịch Ladakh.
Mặc dù Ladakh có rất nhiều các tu viện đáng được đề cập đến, nhưng chúng ta cùng điểm qua 10 trong số các tu viện Ladakh nổi tiếng nhất trong khu vực.
1. Tu viện Hemis
Nép mình trong những ngọn núi khuất sau con đường chính, tu viện Hemis là trung tâm, tâm linh của truyền thừa Drukpa hay ‘giáo phái Mũ Đỏ’.
Hemis gompa nổi tiếng là tu viện lớn nhất và giàu có nhất ở Ladakh. Nó được thành lập vào những năm 1630 bởi Stag Tsang Raspa dưới sự bảo trợ hoàng gia của Vua Sengge Namgyal.
Tu viện Hemis nằm cách thị trấn Leh 40km. Hàng ngàn du khách từ khắp nơi trên thế giới tập trung tại vu viện để kỷ niệm ngày lễ Hemis Tsechu (Tsechu có nghĩa là ngày thứ mười mà lễ hội tu viện hàng năm được tổ chức) được dành riêng cho Padmasambhava hoặc Guru Rinpoche.
Bức tranh thangka lụa ba thế kỷ của Guru Rinpoche chỉ được mở ra sau mỗi 12 năm. Ngoài ra, Naro Gyantuk (6 món trang sức bằng xương của Naropa) được trưng bày trước công chúng, thu hút hàng ngàn Phật tử từ khắp nơi trên thế giới đến thăm Hemis để tìm kiếm phước lành.
Tu viện Hemis cũng có một viện bảo tàng với những bức tượng hàng thế kỷ và những bức Thangkas của các vị thần và nữ thần Phật giáo.
Khách du lịch có thể mua những món đồ cổ, tranh và bưu thiếp, tượng gỗ và các hiện viện khác từ cửa hàng bảo tàng. Khách du lịch cũng có thể ghé thăm Naropa Photang (Cung điện ở Ladakhi) trên đường đến Hemis gompa.
2. Tu viện Alchi
Được coi là một trong những tu viện lâu đời nhất ở Ladakh, Alchi gompa được thành lập vào thế kỷ 11 bởi Rinchen Zangpo, dịch giả nổi tiếng đến từ Tây Tạng. Người ta nói rằng Rinchen đã mang theo cây liễu bên mình và trồng chúng ở những nơi khác nhau ở Ladakh và Zanskar.
Người ta nói rằng những cây gậy này đã chuyển sang màu xanh lục và các tu viện đã được xây dựng tại những nơi này. Truyền thuyết cũng kể rằng Rinchen Zangpo đã hoàn thành việc xây dựng các gompas ở Alchi, Mangyu và Sumda trong đêm.
Rinchen Zangpo đã ghi danh các nghệ sĩ Kashmiri cho các bức tranh tường và chạm khắc tại tu viện và do đó rất dễ phân biệt giữa các bức tranh tường ở Alchi, Mangyu và Sumda và các tu viện khác ở Ladakh.
Những bức tranh trên tường của tu viện Alchi là một trong những kiệt tác nghệ thuật và tôn giáo của thế giới. Không giống như các tu viện khác ở Ladakh, được xây dựng trên một ngọn đồi, gompa ở Alchi nằm trên nền đất bằng phẳng.
3. Tu viện Phuktal
Zanskar theo truyền thống được biết đến là ‘vùng đất của tôn giáo’, các tu viện có số lượng ít hơn so với vùng trung tâm Ladakh. Những gì nó thiếu là số lượng, bù đắp cho nó bằng những cấu trúc cổ và ấn tượng của gompas.
Để đến được tu viện Phuktal là một thách thức vì nó chỉ có thể đến được bằng cách đi bộ. Tuy nhiên, đó là niềm vui của nhiếp ảnh gia vì gompa được xây dựng trên một vách đá và các phòng thờ chính được xây dựng bên trong một hang động.
Có một mạng lưới phức tạp gồm các thang và bệ gỗ mà các nhà sư và du khách sử dụng để đến gompa. Mặc dù có rất ít tài liệu về nền tảng và lịch sử của tu viện Phuktal, một số bức tranh ở gompa có phong cách giống hệt với bức tranh ở Alchi.
Phuktal là một trung tâm tôn giáo quan trọng ở Zanskar. Một phần của Phuktal gompa đã bị hư hại do tuyết rơi dày vào năm 2010.
4. Tu viện Thiksey
Tu viện Thiksey nổi bật với quy mô và sự hùng vĩ tuyệt đối. Nằm cách thị trấn Leh 19km về phía đông, Thiksey gompa có nét giống với Cung điện Potala ở Lhasa, Tây Tạng.
Tu viện Thiksey được thành lập trong thời kỳ Gelugpa mở rộng vào thế kỷ 15. Đây là một trong những tu viện lớn nhất ở Ladakh, với các tòa nhà trên vách đá cao dần theo từng cấp thống trị và bổ sung cho ngôi làng.
Tu viện có một bức tượng Phật Di Lặc hay Phật Tương Lai cao 15 mét (được gọi là Chamba ở Ladakhi) trong một phòng thờ hai tầng. Bức tượng Phật được Đức Đạt Lai Lạt Ma tôn sùng vào năm 1980.
Vì Thiksey nổi tiếng với bức tượng Phật Di Lặc (Chamba), một trong những bức tượng lớn nhất ở Ladakh, trẻ sơ sinh thường được Rinpoche đặt tên là Chamba (tinh thần và tôn sư trọng đạo).
Sân thượng của gompa có tầm nhìn tuyệt đẹp ra đỉnh Stok, Stakna và Matho gompa, cung điện Shey và những cánh đồng xanh tươi. Khách du lịch có thể tham dự lễ puja (cầu nguyện) vào sáng sớm tại tu viện.
5. Tu viện Lamayuru
Tu viện Lamayuru là một trong những gompas đẹp như tranh vẽ ở Ladakh. Nằm trên một ngọn núi phía trên thung lũng trên con đường chính đi xuống từ đèo Fotu La đến Khalse, Lamayuru gompa được cho là tu viện lâu đời nhất ở trung tâm Ladakh.
Lamayuru, cách Leh 115 km, nằm trên đường quốc lộ Leh-Srinagar.
Hội trường chính (dukhang) được xây dựng xung quanh lỗ mở cửa của một hang động, trong đó Naropa (thầy của Marpa, người sau này đã dạy Milarepa – một trong những thiền sinh và nhà thơ tâm linh nổi tiếng nhất của Tây Tạng) đã nghỉ ngơi và thiền định vào thế kỷ 11.
Truyền thuyết kể rằng khu vực này là đáy của một hồ nước sâu. Theo thời gian, những bãi cát của hồ trước đây này đã hình thành phong cảnh giống như vùng đất mặt trăng.
Xem thêm: Emagazine Ladakh.
6. Tu viện Karsha
Có thể dễ dàng phân biệt Karsha gompa vì đây là tu viện Phật giáo lớn nhất ở Zanskar. Tu viện có từ thế kỷ thứ 10 nằm trên sườn núi phía trên vùng đồng bằng trung tâm. Như những ngôi nhà trong làng quét vôi trắng được xây dựng trên con dốc bên dưới nó, tu viện có thể nhìn thấy hàng dặm.
Nền tảng của gompa được cho là của Padmasambhava hoặc Guru Rinpoche trong khi các bức vẽ trên tường cũng liên kết nó với Rinchen Zangpo, một dịch giả nổi tiếng từ Tây Tạng. Một số phòng thờ đã được sửa chữa vào những năm 90.
Những ngôi nhà quét vôi trắng kiểu cũ và những cánh đồng lúa mạch có thể được nhìn thấy từ mái nhà của gompa.
7. Tu viện Diskit
Nếu bạn chưa bị mê hoặc bởi thung lũng Nubra xin đẹp, thì tu viện Diskit hùng vĩ chắc chắn sẽ là một nơi tuyệt vời. Diskit, trung tâm hành chính của thung lũng Nubra, được biết đến với tu viện là gompa lớn nhất và lâu đời nhất trong thung lũng.
Được thành lập bởi Changzen Tserab Zangpo vào thế kỷ 14, Diskit gompa nổi tiếng với bức tượng Phật Di Lặc cao 32 mét, được khánh thành bởi Đức Đạt Lai Lạt Ma vào năm 2010. Du khách có thể thưởng ngoạn toàn cảnh tuyệt vời của thung lũng Nubra từ đế của bức tượng phật di lặc.
Lễ hội Dosmochey được tổ chức tại tu viện Diskit, nơi người dân từ các làng khác nhau trong thung lũng Nubra tụ họp để xem các nhà sư biểu diễn múa mặt nạ hoặc múa Cham.
Tìm hiểu thêm: Những lễ hội quan trọng ở Ladakh.
8. Tu viện Likir
Likir, nằm cách thị trấn Leh 60 km về phía Tây, có thể đến được bằng đường mòn cho xe máy. Likir gompa được cho là đã được thành lập vào thế kỷ 11 và gắn liền với trật tự Kadam-pa. Tu viện đã được mở rộng trong thế kỷ 15.
Tuy nhiên, cấu trúc hiện tại của gompa được xây dựng vào thế kỷ 18 vì cấu trúc trước đó đã bị hỏa hoạn phá hủy.
Bức tượng Phật Di Lặc cao 23 mét có thể nhìn thấy từ xa là nét độc đáo của thiền viện. Bức tượng mạ vàng đã được thánh hiến vào năm 1997 và nằm bên cạnh tòa nhà chính của gompa.
9. Namgyal Tsemo Gompa
Nhìn ra thị trấn Leh, Namgyal Tsemo được ghi nhận là nơi ở của hoàng gia đầu tiên của Leh. Mặc dù là một tòa nhà nhỏ nhưng Namgyal Tsemo có một sự hiện diện cao ngất ngưởng khiến người ta phải chú ý.
Theo những câu chuyện huyền thoại, Tashi Namgyal, một vị vua từ triều đại Namgyal trị vì Ladakh trong gần 4 thế kỷ, đã đánh bại quân đội Mông Cổ và chôn những xác chết dưới chân của những hình tượng của Srungma (hay các vị thần hộ mệnh).
Khu phức hợp hoang vắng bao gồm gon-khang (phòng của các vị thần hộ mệnh) và pháo đài của Tashi Namgyal. Gon-khang là nơi cư ngụ của Mahakala 6 cánh có dương vật được phụ nữ tôn thờ vì mong muốn có một đứa trẻ. Gompa cũng tôn trí một bức tượng Phật Di Lặc cao 8 mét.
Tuy nhiên, cùng với thời gian, pháo đài của Tashi Namgyal hiện đang nằm trong đống đổ nát và bạn có thể đến được bằng cách leo lên những bậc thang đổ nát và những bức tường vỡ. Namgyal Tsemo có tầm nhìn tuyệt đẹp ra thị trấn Leh, dãy Zanskar và đỉnh Stok Kangri.
10. Tu viện Basgo
Basgo là thủ phủ của vùng thấp hơn Ladakh trong thời xưa và nó được nhắc đến như là thủ đô của Ladakh trong một số cuốn sách xuất bản của các du khách châu Âu. Basgo là một trong những dinh thự hoàng gia cùng với Leh và Shey.
Gompa tại Basgo được xây dựng bởi Tsewang Namgyal và là tu viện duy nhất ở Ladakh có những bức tranh tường tồn tại từ thế kỷ 16.
Theo các nhà sử học, cuộc xâm lược của quân đội Tây Tạng và Mông Cổ đã được kiểm tra vào thế kỷ 17 tại Basgo. Các pháo đài và tòa nhà đổ nát chia sẻ những câu chuyện về sức mạnh của cung điện chống lại cuộc vây hãm mà nó đã chịu đựng trong ba năm.
Công việc trùng tu được bắt đầu tại tu viện bởi cộng đồng địa phương với sự giúp đỡ của NIRLAC vào những năm 90. Sau đó, UNESCO và Quỹ Di tích Thế giới cũng đã mở rộng hỗ trợ và công việc trùng tu đã giành được Giải thưởng Di sản Xuất sắc của UNESCO Châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2007.
Đừng bỏ qua sự phục vụ Có GUU của chúng tôi, tham khảo thêm: Lịch trình tour du lịch Ladakh.
Hay xem qua: Danh sách tour du lịch Ladakh.
