Những hình thức mai táng của người Tây Tạng sau khi chết thể hiện địa vị của người mất. Tín ngưỡng của người bị ảnh hưởng rất nhiều bởi các Quốc gia láng giềng như Nepal, Trung Quốc, Ấn Độ.
Đa số người dân Tây Tạng theo Phật giáo Kim Cương Thừa nên họ cũng coi thân xác, đời sống này cũng chỉ như “chiếc thuyền rỗng“ và linh hồn mới là thứ bất diệt. Và cơ thể con người được hình thành từ các yếu tố (đất, nước, gió, lửa) nên khi chết đi thì cũng nên trả tấm thân xác đó về cho tự nhiên.
1. Tháp táng
Đây là hình thức mai táng cao quý nhất và chỉ dành cho những người đáng kính tại Tây Tạng như các vị Đạt lai Lạt ma, Ban thiền Lạt Ma…
Tìm hiểu thêm: Những câu nói bất hủ của Đạt Lai Lạt Ma 14th.
Các vị này sau khi chết sẽ được rút hết nước trong cơ thể sau đó sẽ được tẩm ướp các loại thảo mộc, nghệ tây và lá vàng và đưa vào trong tháp để người dân Tây Tạng bảo quản và thờ cúng.
Tùy vào các cấp bậc khác nhau mà chất liệu của tháp khác như vàng, bạc, gỗ, đất…
2. Thiên táng
Hay còn gọi là điểu táng, đây là hình thức mai táng dành cho những người dân thường ở Tây Tạng hoặc những người giàu có.
Đây là hình thức mai táng phổ biến, như một cách con người dâng cơ thể mình cho những loại sinh linh đói khát để giúp đưa linh hồn mình về nơi tốt hơn hoặc có cuộc sống tốt hơn khi đầu thai trở lại.
Có 2 hình thức thiên táng là cơ bản và long trọng.
- Với hình thức cơ bản, thi thể người chết sẽ được người nhà đưa lên ngọn núi thiêng thuộc khu thiên táng thung lũng Larung, ở đây những con kền kền mà người Tây Tạng coi là thiên sứ của người chết sẽ tự mổ xẻ xác ra để ăn thịt.
- Hình thức thiên táng long trọng hơn thì cần nhiều nghi lễ hơn. Các vị Lạt Ma sẽ được người thân của người chết mới về để chủ trì tang lễ. Người chết sẽ được để trong nhà 3-5 ngày sau đó được tắm rửa sạch sẽ, bọc trong vải trắng và đưa lên núi. Những Rogyapas sẽ tách thi thể người chết ra thành nhiều phần bằng rìu, đốt cây bách xù để thu hút lũ kền kền đến ăn xác
Theo quan điểm Phật Giáo Kim Cương Thừa, người thân của người chết sẽ tự chứng kiến nghi thức “điểu táng” này để cảm nhận cuộc sống “vô thường” qua đó thức tỉnh nhận thức.
3. Hỏa táng
Hỏa táng tuy không được cao quý bằng Tháp táng nhưng đây cũng là một hình thức mai táng thể hiện sự tôn trọng dành cho những vị Lạt Ma hay quý tộc Tây Tạng. Sau khi chết, thi thể các vị này sẽ được đặt trên rơm và gỗ để thiêu cháy hoàn toàn.
Phần tro cốt sẽ được đưa vào các hũ nhỏ để đưa lên núi, nơi linh thiêng theo quan điểm của người dân Tây Tạng thả cho bay theo gió hoặc thả trôi theo dòng nước.
4. Thủy táng
Đây là hình thức mai táng dành cho những người có địa vị thấp hay người ăn xin trong xã hội, hoặc khi nơi đó không có điều kiện để thực hiện “thiên táng“ thì hình thức thủy táng sẽ là phổ biến.
Người chết sẽ được bọc trong vải trắng và thả trôi theo dòng sông. Đây được xem là phổ biến nhất trong các hình thức mai táng của người Tây Tạng.
5. Địa táng
Trái ngược với các quốc gia khác trên thế giới, địa táng là thấp kém nhất trong các hình thức mai táng của người Tây Tạng. Nó dành cho những người bị bệnh dịch và kẻ sát nhân. với ý nghĩa chôn dưới đất để xua tan dịch bệnh và cho kẻ sát nhân xuống địa ngục để nhận sự trừng phạt.
Đây là những hình thức mai táng của người Tây Tạng đã duy trì và tiếp nối biết bao nhiêu thế hệ. Hãy cùng Du lịch có Guu khám phá những điều mới và những kiến thức thú vị nhé!
Câu hỏi thường gặp về các hình thức mai táng của người Tây Tạng
Người Tây Tạng có những hình thức mai táng nào?
Người Tây Tạng có năm hình thức mai táng chính: tháp táng, thiên táng, hỏa táng, thủy táng và địa táng. Mỗi hình thức phản ánh địa vị xã hội và tín ngưỡng của người đã khuất.
Tháp táng là gì và dành cho ai?
Tháp táng là hình thức mai táng cao quý nhất, dành riêng cho các vị lãnh đạo tôn giáo như Đạt Lai Lạt Ma và Ban Thiền Lạt Ma. Sau khi qua đời, thi thể được tẩm ướp và đặt trong các bảo tháp làm từ vật liệu quý như vàng, bạc hoặc gỗ, tùy theo cấp bậc của họ.
Thiên táng được thực hiện như thế nào?
Thiên táng, hay còn gọi là điểu táng, là hình thức phổ biến nhất. Thi thể được đưa lên núi thiêng và để cho kền kền ăn. Nghi lễ này thể hiện sự hiến dâng cơ thể cho thiên nhiên và giúp linh hồn người chết siêu thoát.
Hỏa táng áp dụng cho những ai?
Hỏa táng thường dành cho các nhà sư có chức vị cao và giới quý tộc. Thi thể được thiêu trên rơm và gỗ, sau đó tro cốt được đặt trong hũ và chôn cất tại nơi linh thiêng hoặc rải trên núi cao.
Thủy táng là gì và khi nào được sử dụng?
Thủy táng là hình thức mai táng bằng cách thả thi thể xuống sông. Phương pháp này thường dành cho những người có địa vị thấp hoặc khi không thể thực hiện thiên táng do điều kiện địa lý.
Địa táng có ý nghĩa gì trong văn hóa Tây Tạng?
Trái ngược với nhiều nơi khác, địa táng (chôn cất) ở Tây Tạng được coi là hình thức thấp kém nhất, chỉ áp dụng cho những người mắc bệnh dịch hoặc phạm tội nghiêm trọng, nhằm ngăn chặn sự lây lan của bệnh tật hoặc trừng phạt người chết.
Tại sao người Tây Tạng chọn thiên táng?
Người Tây Tạng tin rằng cơ thể chỉ là phương tiện chứa đựng linh hồn. Thiên táng thể hiện sự trở về với thiên nhiên, giúp linh hồn người chết siêu thoát và tái sinh.
Có những điều cấm kỵ nào trong nghi lễ thiên táng?
Người lạ không được phép tham dự lễ thiên táng, và các thành viên gia đình cũng không được có mặt tại nơi diễn ra nghi lễ, nhằm tránh ảnh hưởng đến sự thăng thiên của linh hồn.
Thụ táng là gì và áp dụng cho ai?
Thụ táng là hình thức mai táng bằng cách treo thi thể lên cây, thường dành cho trẻ sơ sinh dưới một tuổi. Nghi lễ này giúp linh hồn trẻ nhỏ rời khỏi nhân gian một cách thuần khiết và hy vọng kiếp sau sẽ khỏe mạnh.
- Tìm hiểu về nét văn hoá qua lễ hội tương tự Tết Nguyên Đán Việt Nam: Tết Losar mừng năm mới của người Tạng.
- Nếu có một dự định du lịch hay còn muốn tìm hiểu nhiều hơn về Tây Tạng, cùng xem qua: Kinh nghiệm du lịch Tây Tạng.