Nằm ở trung tâm khu phố cổ Thượng Hải, Phố Dự Viên (Yuyuan Old Street) là nơi quá khứ và hiện tại cùng tồn tại trong từng đường nét.
Không chỉ là khu phố du lịch nổi tiếng, đây còn là biểu tượng tinh thần của triết lý “thiên – nhân hợp nhất” – nơi con người sống hài hòa với tự nhiên, với lịch sử, và với chính mình.
Phố Dự Viên gắn liền với khu vườn cổ cùng tên Dự Viên (Yu Garden), được xây dựng từ thế kỷ 16, thời nhà Minh.
Nếu Dự Viên là khu vườn dành cho tĩnh tâm, thì phố Dự Viên chính là phần mở rộng sống động của nó – nơi dòng người, hương vị và nhịp sống đan xen, phản chiếu tinh thần Giang Nam cổ kính trong lòng Thượng Hải hiện đại.
Từ Dấu Ấn Lịch Sử Đến Linh Hồn Của Phố Cổ
Tên gọi “Dự” mang nghĩa “an vui”, và đúng như vậy, nơi đây từng là nơi quý tộc và thương nhân tìm đến để thư giãn giữa những ngày giao thương tấp nập.
Trải qua hơn 400 năm, những mái ngói cong, dãy hành lang gỗ sẫm và hồ nước nhỏ uốn quanh vẫn giữ được dáng vẻ hài hòa, dù xung quanh là những tòa cao ốc kính phản chiếu ánh sáng đô thị.
Phố Dự Viên không rộng, nhưng bước vào là một thế giới khác – nơi âm thanh hiện đại lùi lại, nhường chỗ cho tiếng rao hàng, tiếng guốc gỗ, và mùi bánh bao hấp bay lên từ quán nhỏ.
Cái Đẹp Của Sự Cân Bằng
Người Trung Hoa tin rằng “Cái đẹp không nằm ở quy mô – mà ở sự cân bằng.”
Phố Dự Viên thể hiện triết lý ấy trong từng chi tiết: một góc chùa soi bóng xuống hồ, một mái cong chạm khắc tinh tế, hay một chiếc cầu đá nhỏ dẫn qua ao sen.
Mọi yếu tố – nước, cây, người, công trình – đều được sắp đặt theo nguyên lý âm – dương, khiến không gian trở nên tĩnh mà động, nhỏ mà sâu.
Đi giữa những lối đi lát đá, người ta có thể cảm nhận nhịp thở đều đặn của thời gian – nơi xưa và nay hòa làm một.
Nơi Giao Hòa Giữa Đời Sống Và Nghệ Thuật
Ngày nay, Phố Dự Viên là nơi giao hòa giữa thương mại và văn hóa. Những tiệm trà, hàng lưu niệm, cửa hiệu sơn mài hay đồ thủ công mỹ nghệ nối tiếp nhau, xen kẽ cùng quán ăn truyền thống.
Ẩm thực nơi đây mang hương vị cổ điển của Thượng Hải: tiểu long bao, kẹo hồ lô, bánh chiên hành, trà hoa cúc Long Tĩnh – những món ăn giản dị mà tinh tế.
Giữa dòng người tấp nập, vẫn có thể bắt gặp hình ảnh một cụ già ngồi pha trà, hay một nghệ nhân khắc chữ lên quạt giấy – như thể dòng chảy hiện đại chưa từng chạm đến.
Dự Viên – Biểu Tượng Của Triết Lý “Thiên – Nhân Hợp Nhất”
Người Trung Hoa xưa tin rằng thiên nhiên là tấm gương phản chiếu tâm hồn con người. Bởi vậy, dù là khu phố buôn bán, Phố Dự Viên vẫn được quy hoạch hài hòa với yếu tố phong thủy – lấy nước làm gốc, cây làm tâm, và con người làm linh hồn.
Điều đó khiến nơi đây không chỉ là điểm du lịch, mà là một bài học sống động về triết lý thẩm mỹ Đông phương – cái đẹp nằm ở sự tương giao, ở cách con người biết sống cùng thiên nhiên, thay vì chinh phục nó.
Một Khoảnh Khắc Giữa Hai Thế Giới
Khi chiều xuống, ánh hoàng hôn phủ lên những mái ngói cổ, phản chiếu xuống mặt hồ gợn sóng. Xa xa, bóng những tòa nhà kính hiện đại của Lục Gia Chủy soi xuống dòng Hoàng Phố – như lời nhắc rằng Thượng Hải là thành phố không quên quá khứ, nhưng luôn hướng đến tương lai.
Đứng ở Phố Dự Viên, có thể thấy rõ nhất sự cân bằng ấy – giữa cổ và kim, giữa tĩnh và động, giữa vật chất và tinh thần.
Một vẻ đẹp không cần phô trương, mà tồn tại trong sự hài hòa – đúng như triết lý Giang Nam: “Cái đẹp không nằm ở quy mô, mà ở sự cân bằng.”
