Không ồn ào, không được tô điểm bởi sự phục dựng, Beng Mealea hiện ra như một khúc nhạc lặng bị bỏ quên giữa rừng sâu. Nằm cách Angkor khoảng 70km về phía Đông Bắc, nơi đây từng là một trong những ngôi đền lớn nhất của đế chế Khmer.
Nhưng thay vì được tu sửa, bảo tồn để trở nên hoàn hảo, Beng Mealea giữ nguyên sự đổ nát – hoang phế – thậm chí hoang dại.
Một nhà quay phim tài liệu của Pháp từng nói: “Đây là nơi tôi tìm thấy nhiều sự sống nhất, từ những gì đã từng sụp đổ.”
Nơi Thời Gian Không Bị Xoá Mờ
Được xây vào đầu thế kỷ 12 dưới thời Suryavarman II – vị vua cũng cho dựng Angkor Wat – Beng Mealea từng là trung tâm tôn giáo nằm trên trục đường huyết mạch nối Angkor với các vùng phía Đông. Nhưng vì vị trí rừng sâu hiểm trở, đền dần bị nuốt trọn bởi thiên nhiên.
Điều kỳ lạ là, chính sự lãng quên này đã bảo tồn Beng Mealea theo một cách khác: nguyên vẹn trong sự đổ nát.
Nhiều học giả khảo cổ khi đến đây lần đầu đã đồng thuận rằng: Beng Mealea là kho tư liệu sống – không bị phục dựng, không bị du lịch hóa, là một “Angkor chưa chạm”.
Hành trình Di Sản Kh’mer là hành trình trải nghiệm tham quan 6 kinh đô Khmer, đi qua 4 di sản và hàng loạt điểm đến nổi bật của xứ sở chùa tháp Campuchia do đội ngũ FIT TOUR thiết kế cho Nhà Báo BTV Quang Minh (Đài Truyền Hình Việt Nam – VTV quay chuỗi phim tài liệu về đất nước Campuchia năm 2025).
Khi Hoang Tàn Trở Thành Nghệ Thuật
Beng Mealea rộng gần 20.000m² – ngang ngửa Angkor Wat. Nhưng khác ở chỗ: nơi đây gần như đã sụp đổ. Mái vòm gãy. Hành lang đứt đoạn. Cột đá đè lên tượng thần. Những rễ cây cổ thụ xuyên qua trần và tường như những cánh tay thần bí ôm lấy ký ức.
Một chuyên gia kiến trúc đến từ Ấn Độ từng mô tả Beng Mealea là “sự đối xứng của hỗn độn”.
Thật vậy – mỗi tảng đá đổ, mỗi bức tường nghiêng, mỗi khung cửa bị đẩy lệch… tất cả không gợi cảm giác hoang phế, mà lại như được sắp đặt với một chủ ý siêu hình.
Bạn không thể phân biệt đâu là đá, đâu là rễ cây. Đâu là đền cổ, đâu là rừng nguyên sinh. Chúng đã trở thành một.
Trải Nghiệm Không Dành Cho Người Vội Vàng
Đi trong Beng Mealea không giống những khu đền khác. Không có tuyến tham quan cố định. Không có lan can bảo vệ.
Bạn sẽ phải bước qua đá vụn, chui qua lối hẹp bị nghiêng, len lỏi giữa ánh sáng xuyên qua những vòm lá xanh dày đặc. Tiếng chim gọi nhau, tiếng gió rít nhẹ, tiếng đất thở dưới chân – mọi giác quan đều được đánh thức.
Một du khách người Hàn Quốc chia sẻ rằng, chỉ sau vài phút trong Beng Mealea, anh có cảm giác như đang khám phá một thế giới bị chôn vùi hàng thiên niên kỷ, nơi từng bước chân là một chương truyện cổ sống dậy.
Một “Angkor Wat Đổ Nát” Nhưng Còn Hơi Thở
Cấu trúc Beng Mealea gần như là bản thiết kế thử nghiệm của Angkor Wat: đền trung tâm, thư viện, hồ nước, hành lang dài, lan can Naga… Nhưng tất cả hiện giờ chỉ còn lại một phần – đủ để tưởng tượng, đủ để chạm tay vào lịch sử.
Dù phần lớn đã sụp, nhiều phù điêu thần thoại vẫn hiện ra sau lớp rêu mờ: Vishnu cưỡi Garuda, Shiva múa vũ điệu vũ trụ, các nữ thần Apsara với dáng múa bất tận.
Một nhiếp ảnh gia người Thái từng chụp ở đây cả 3 ngày, chỉ để “bắt” ánh sáng xuyên qua khe đá lúc 6h50 sáng. Ông nói, “Ánh sáng ở đây cũng cũ. Nó mang màu của thời gian.”
Không Phải Tham Quan – Là Khám Phá
Đi Beng Mealea không phải để “xem”. Mà để “tìm”.
Tìm những lối mòn ẩn sau một bức tường đổ. Tìm một ô cửa sụp nửa, nơi ánh sáng rọi xuống chồng đá. Tìm cảm giác vừa rợn ngợp vừa bình yên, khi biết mình đang đứng giữa thiên nhiên và một nền văn minh đã mất.
Nhiều hướng dẫn viên không nói gì nhiều khi dẫn đoàn đến đây. Họ chỉ dặn: “Đi chậm thôi. Ở đây không ai đi nhanh cả.”
Kinh Nghiệm Dành Cho Người Yêu Sự Nguyên Bản
- Thời gian lý tưởng: Sáng sớm (7h – 9h) hoặc chiều muộn (4h – 5h) – khi ánh nắng xuyên qua tán rừng, tạo nên bức tranh ánh sáng tuyệt đẹp.
- Trang phục: Giày trekking, quần dài, áo nhẹ, kem chống côn trùng.
- Di chuyển: 1,5 giờ từ Siem Reap bằng ô tô. Có thể kết hợp cùng Koh Ker hoặc Banteay Srei.
- Lưu ý: Nên đi theo tour có hướng dẫn viên – có một số khu vực vẫn tiềm ẩn rủi ro từ địa hình hoặc rắn rừng.
Lời Kết
Beng Mealea không cố gắng gây ấn tượng. Nó cứ đứng đó – đổ nát, trầm mặc, không cần ai hiểu hết. Nhưng chính sự im lặng ấy khiến nó thấm sâu hơn mọi lời kể.
Khi bạn bước ra khỏi khu rừng, mang theo bụi đất trên giày, một vài vết xước nhỏ và hàng trăm hình ảnh đổ nát trong đầu, bạn sẽ nhận ra: có những điều càng cũ, càng vỡ, càng khiến ta muốn quay lại.
Và Beng Mealea – chính là nơi như thế.
